Lipiec 5, 2019

Krok po kroku.. mówię! 2 rok życia dziecka

Drugi rok życia dziecka to okres szybkiego wzrostu umiejętności językowych. Dzięki wzmożonej aktywności połączeń mózgowych jest to czas znacznej intensyfikacji doznań i wzrost umiejętności dziecka zarówno w kontekście językowym, motorycznym, ruchowym jak i poznawczym oraz myślowym. Ten nagły przyrost słownictwa, pojawienie się pierwszych kategorii gramatycznych, coraz sprawniejsza umiejętność wyrażania swoich emocji i potrzeb za pomocą słów stanowi zaledwie początek długiej drogi w rozwoju systemu językowego.

WEDŁUG LEONA KACZMARKA CZAS W ROZWOJU MOWY DZIECKA OD PIERWSZEGO DO KOŃCA DRUGIEGO ROKU ŻYCIA NAZYWAMY OKRESEM WYRAZU.

Dziecko w wieku 13-16. miesięcy powinno dość swobodnie posługiwać się kilkoma nazwami osób i przedmiotów z najbliższego otoczenia oraz nazwami czynności, w których często uczestniczy. Wypowiadane wyrazy budowane głównie z sylab otwartych (np. mama, tata, baba, sisi itp.) dołączą do przeważających do tej pory wyrażeń dźwiękonaśladowczych. Pojawiać się mogą liczne uproszczenia, pomijanie głosek i zniekształcenia wyrazów, których dziecko nie będzie potrafiło jeszcze wypowiedzieć.

Ogromną wartość dla rozwoju słownictwa będą miały wspólnie oglądane i czytane książeczki czy proste PUZZLE Z OBRAZKAMI (klik) bliskimi codziennym sytuacjom, by utrwalać w umyśle dziecka poznawaną rzeczywistość, działać na emocje oraz pozwolić na dostrzeganie różnych zależności.

Około 18. miesiąca życia pojawią się wypowiedzi jednowyrazowe, znacznie poprawi się rozumienie prostych zdań, w tym poleceń i zakazów, a mowa stanie się coraz bardziej płynna i zrozumiała dla otoczenia. W słowniku dziecka słowo pełnić może wiele funkcji – jedno słowo może oznaczać jeden wyraz albo całe zdanie, może być stwierdzeniem, prośbą lub opisem, a znaczenie wypowiedzi zależeć będzie głównie od kontekstu i konsytuacji. Za rozwojem językowym w parze pójść powinien także rozwój spostrzegania wzrokowego oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej, dziecko uczy się będzie dostrzegania zależności, budowania zbiorów, naśladowania wzorów i ROZWIJAĆ UMIEJĘTNOŚCI MANIPULACYJNE (klik).

Pod koniec drugiego roku życia powinny pojawić się wypowiedzi dwuwyrazowe, czyli proste zdania – choć mowa najczęściej jest jeszcze bezfleksyjna, a odmiany wyrazów przypadkowe. Dwulatek rozumie znaczną część nazw osób, przedmiotów i czynności, które mają bezpośredni związek z nim samym i jego doświadczeniami. Większość wyrażeń pojmuje całościowo i coraz lepiej dostrzega podstawowe relacje przyczynowo-skutkowe. Zaczyna łączyć kilka elementów widząc ich wspólne cechy, a to dobra okazja by poćwiczyć ANALIZĘ WZROKOWĄ I SKŁADANIE OBRAZKÓW w całość (klik).

Pamiętać należy, że rozumienie zawsze wyprzedza mówienie i aby nasz maluch mógł nabywać sprawności językowe i budować własne wypowiedzi musi najpierw rozumieć zachowania językowe otoczenia.

Dwulatek potrzebuje ciągłej, wieloaspektowej stymulacji, a ponieważ uczy się świata poprzez doświadczanie i zabawę, najwięcej korzyści przyniesie rozwijanie mowy przez jego aktywne działanie. Wszelkiego rodzaju TEMATYCZNE UKŁADANKI PRZESTRZENNE (klik) pozwalające nie tylko patrzeć na obraz, ale także dotknąć, układać, zamieniać, poszukiwać, dopasowywać i nawlekać elementy będą pozytywnie wpływały nie tylko na rozwój mowy, ale tak ważne w tym wieku sprawności motoryczne i manualne.

Drugi rok życia dziecka jest dobrze zauważalnym dla rodzica „przeskokiem językowym”. Nasz maluch – do tej pory wypowiadający zaledwie kilka słów – staje się małym gadułą, którego zasób słownictwa każdego dnia będzie się zwiększał, by pod koniec drugiego roku życia obejmować około 300 wyrazów. Również sprawność artykulacyjna ulegnie znacznej poprawie. Pojawią się m.in. głoski :
–    dwuwargowe: twarde i miękkie: p, b, m, pi, bi, mi
–   wargowo-zębowe: twarde i miękkie: f, fi, w, wi
–    przedniojęzykowo-zębowe: t, d, n
–    środkowojęzykowe: ś, ź, ć, dź, ń
–    tylnojęzykowe : k, g, h

o

MGR KATARZYNA KNOPIK