Terapia dzieci i młodzieży z wykorzystaniem metody amatorskiego teatru młodzieżowego

Terapia dzieci i młodzieży z wykorzystaniem metody amatorskiego teatru młodzieżowego. Autorskie scenariusze teatralne na cały rok.

Publikacja zawiera:

• autorskie propozycje zabaw otwierających i gier grupowych (które stymulują ruch sceniczny oraz dykcję),
• autorskie interpretacje znanych powszechnie ćwiczeń (np. kalambury, pantomima),
• gotowe scenariusze teatralne o różnej tematyce.

Teatr jest ciekawą podróżą do niesamowitego świata, niewyczerpanie nieodgadnionego, przestrzenią do uzewnętrznienia siebie, choć za pośrednictwem wykreowanej postaci – i właśnie to sprawia, że przyciąga on do siebie ludzi w różnym wieku, z różnorakich kręgów kulturowych i po rozmaitych przejściach życiowych. Nie bez powodu właśnie teatr wykorzystywany jest chociażby w procesie resocjalizacji w zakładach penitencjarnych, stanowi także element socjoterapii w placówkach wsparcia dziennego, instytucjach socjalizacyjnych czy w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, a w ostatnich latach na szerszą skalę rozpowszechnia się również w klubach seniora.

W niniejszej książce pragnę się skupić nie tyle na temacie morałów, jakie wypływają z samych treści spektakli teatralnych (choć warto tutaj podkreślić ich ogromne znaczenie w procesie wychowania młodego człowieka), ile raczej na walorach profilaktycznych i terapeutycznych uczestnictwa w całym procesie współtworzenia spektakli przez aktorów-amatorów dziecięcych i młodzieżowych teatrów prowadzonych przez wychowawców w świetlicach środowiskowych i innych placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz tych o charakterze specjalistycznym. Bo już samo zaangażowanie w konstruktywną formę spędzania wolnego czasu minimalizuje ryzyko demoralizacji przez tzw. środowisko uliczne i zmniejsza skłonność do zachowań ryzykownych. Posłużę się tutaj najprostszym uogólnieniem, które jednak ma swoje przełożenie na rzeczywistość: znudzonego młodego człowieka częściej nęcą zachowania zabronione. Dlatego też rolą wychowawcy jest stworzyć mu odskocznię z nierzadko problemowego środowiska rodzinnego. W mojej ocenie może nią być właśnie teatr.

Pogadanki moralizujące już dawno odeszły do lamusa. Współczesny świat rodzi nowe problemy i zagrożenia. W odpowiedzi na nie wychowawca musi sięgać po nowoczesne narzędzia takie jak teatr młodzieżowy. Proces werbowania do niego dzieci i młodzieży (często niechętnej do jakiejkolwiek inicjatywy) nie jest prosty, ale młody człowiek, który raz pokocha teatr, zostaje przez niego wciągnięty już na zawsze. Stanowi on dla niego krainę symboliki, jest czymś magicznym, co wyzwala jego potencjał osobowy i powoduje, że wreszcie odnajduje coś, w czym jest dobry, za co się go chwali, co sprawia mu przyjemność. Dopiero wówczas pedagog może przemycić w całym procesie jego uspołeczniania za pomocą teatru treści wychowawcze, które – zupełnie nieświadomie – będzie chłonąć niczym gąbka.

W niniejszej książce przedstawiam autorską metodę terapii dzieci i młodzieży zagrożonych wykluczeniem społecznym wykorzystującą teatr. W trakcie swojej pracy zawodowej stworzyłam Amatorski Teatr Młodzieżowy działający przy świetlicy środowiskowej i udało mi się zaangażować kilka pokoleń w trzynaście spektakli mojego autorstwa. Wymagało to ode mnie (poza kompetencjami pedagogicznymi) umiejętności pisarskich i plastycznych, talentu aktorskiego, wyobraźni reżyserskiej, zdolności organizatorskich, zmysłu artystycznego i wrażliwości, a ponad wszystko – ogromnego hartu ducha i wiary pokładanej w młodych ludzi. Wiązało się także z licznymi potknięciami, do których jednak jako wychowawca-człowiek mam prawo. W tej publikacji prezentuję zatem własne propozycje zabaw otwierających i gier grupowych, które stymulują ruch sceniczny oraz dykcję, autorskie interpretacje znanych powszechnie ćwiczeń (np. kalambury, pantomima), a przede wszystkim gotowe scenariusze teatralne o różnej tematyce wraz z ich podziałem na rok kalendarzowy. Po każdym z nich zawarłam też moje refleksje wynikające z realizacji danego scenariusza w praktyce. Scenariusze te mogą stanowić bazę do pracy dla wychowawcy placówki wsparcia dziennego, jak również pomoc dla nauczycieli szkolnych świetlic. Są to w pełni gotowe do wykorzystania rozwiązania wraz z sugestiami dotyczącymi ruchu scenicznego, doboru muzyki, rekwizytów i scenografii. Można je też potraktować jako inspirację do rozpisania od podstaw wspólnie z młodzieżą własnych scenariuszy, do czego szczerze zachęcam...
Zapraszam po więcej do książki...
Autorka

Terapia dzieci i młodzieży z wykorzystaniem metody amatorskiego teatru młodzieżowego

Spis treści:

Przedmowa

Rozdział 1. Styczeń

• Czym właściwie się je ten cały jakiś tam teatr… 
• Rozmowa dyskwalifikacyjna

Rozdział 2. Luty

• Ujęzykowienie
• Język ojczysty to my

Rozdział 3. Marzec

• Z blichtrem, ale bez sztucznej pompy
• W krainie miłości, czyli komedia o tym, jak książę szukał żony na castingu

Rozdział 4. Kwiecień

• Teatr jako zdrowe ciało jeszcze zdrowszego ducha
• Gumolandia

Rozdział 5. Maj

• Teatr na przekór zachowaniom ryzykownym
• Nikotemie, nadaję ci imię Nikodem (spektakl profilaktyczny)

Rozdział 6. Czerwiec

• Jestem ważny, przynależę
• Historia mojej rodziny

Rozdział 7. Lipiec

• O tym, jak teatr werbuje do życia
• Werbujemy do życia (spektakl profilaktyczny)

Rozdział 8. Sierpień

• W teatrze wszyscy jesteśmy równi
• Ocean Talentów (scenariusz dla prowadzących młodzieżowy przegląd talentów)

Rozdział 9. Wrzesień

• O tym, jak teatr edukuje
• Sentymentalna podróż w przeszłość szlakiem nowosądeckich kolei

Rozdział 10. Październik

• Teatr socjalizuje i resocjalizuje
• Tajny agent (skecz)

Rozdział 11. Listopad

• Jak teatr wychowuje i uczy zachowań
• Siostrunie-zołzunie

Rozdział 12. Grudzień

• W teatralnej rodzinie
• Co by było, gdyby… – czyli opowieść wigilijna na miarę współczesności 
• Jasełka na wesoło

Słowo końcowe