Terapia zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego małego dziecka (5-8 lat). Poradnik pacjenta

Nieleczone zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne może bardzo negatywnie wpływać na funkcjonowanie dziecka i zdolność rodziny do radzenia sobie z codziennością. Wywołuje lęk, bywa źródłem znacznego cierpienia i obniża jakość życia. Autorki w przystępny sposób wyjaśniają, czym cechuje się to zaburzenie i jak wynikające z niego zachowania wpływają na funkcjonowanie rodziny. Tłumaczą, na czym polega proponowana terapia, opisują cele leczenia, stosowane techniki oraz przebieg poszczególnych sesji. Program terapeutyczny jest przeznaczony dla małych dzieci, więc ogromnie ważne jest zaangażowanie rodziny pacjenta. Dlatego też rodzice wraz z dzieckiem poznają narzędzia pozwalające im zrozumieć objawy zaburzenia, a tym samym skuteczniej je kontrolować i pracować nad ich ograniczaniem. Istotne jest także zrozumienie przez rodziców, jak ich własne obawy i lęki wpływają na zachowanie dziecka. 

Poradnik - stanowiący uzupełnienie podręcznika terapeuty - ma służyć rodzicom lub opiekunom dziecka do powtarzania strategii poznanych w trakcie sesji i stosowania ich samodzielnie w domu. Zawiera formularze wykorzystywane do obserwowania objawów oraz do notowania przebiegu ekspozycji, realizacji programu nagród i wykonania zadań domowych. Uwzględniono także wskazówki dotyczące zapobiegania nawrotom zaburzenia.

Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne może pojawić się u małych dzieci, które - choćby z racji wieku i poziomu rozwoju - nie są w stanie wziąć na siebie całej odpowiedzialności za leczenie, dlatego potrzebują dużej i rozważnej pomocy rodziców. Stworzony przez Jennifer B. Freeman i Abbe Marrs Garcię program terapeutyczny ma wiele zalet: pozwala rodzinom zrozumieć naturę zaburzenia, uczy dziecko, jak z pomocą rodziców zmagać się z czynnościami natrętnymi, pokazuje dorosłym, jak ważne jest odróżnienie objawów od trudnych zachowań. Dla mnie ważną zaletą jest uczenie rodziców tolerowania lęku u dziecka oraz wycofywania się ze wspólnego wykonywania natręctw. W mojej ocenie program terapeutyczny jest tak opracowany, że można go od razu stosować w codziennej pracy w gabinecie.
dr n. med. Artur Kołakowski
specjalista psychiatrii dzieci i młodzieży, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny, superwizor