Mówimy z fonogestami

Po to są fonogesty?

Fonogesty są to specjalne ruchy jednej ręki (prawej lub lewej), które towarzyszą głośnemu i wyraźnemu mówieniu. Opracowano je po to, aby ludzie niesłyszący i słyszący mogli ze sobą swobodnie rozmawiać. Fonogesty pomagają osobie słyszącej mówić tak wyraźnie, że osoba z głębokim uszkodzeniem słuchu może dokładnie zobaczyć i usłyszeć wymawiane słowa. Mówiąc z fonogestami do niesłyszącego dziecka, sprawiamy, że uczy się ono uważnie patrzeć i słuchać oraz prawidłowo mówić, poznając język polski używany w jego rodzinie i najbliższym otoczeniu.

 Na czym polega mówienie z fonogestami?

Dyskretne ruchy ręki i zmiany układów palców towarzyszą ruchom i zmianom układów narządów mowy. Są z nimi ściśle połączone i zsynchronizowane. Uzupełniają to, co można zobaczyć na twarzy. Pozwalają odróżnić wymawiane głoski.

 Jakie korzyści dają fonogesty dziecku z uszkodzeniem słuchu?

Fonogesty sprawiają, że strumień mowy odbierany przez dziecko jest kompletny, pełny. Dzięki temu dziecko może bez trudu rozpoznawać słowa, poznawać ich znaczenia i trwale je zapamiętywać, a następnie, stopniowo uczyć się mówić. Uczy się też wsłuchiwać w dźwięki mowy i wykorzystywać aparaty słuchowe lub implanty ślimakowe. Dzieci niesłyszące, które korzystają z fonogestów, uczą się czytać i pisać tak samo jak dzieci słyszące.

 Kto może korzystać z fonogestów?

Z fonogestów mogą korzystać wszystkie dzieci z poważnymi uszkodzeniami słuchu. Największe korzyści odnoszą dzieci z uszkodzeniami znacznymi i głębokimi. Mogą z nich korzystać także dorosłe osoby z uszkodzeniami słuchu.

 Metoda fonogestów jest wzorowana na metodzie Cued Speech (CS), opracowanej przez Roberta Orina Cornetta, używanej w wielu krajach (przystosowanej do ponad 100 języków), znanej także pod nazwą Langage Parlé Completé.

Umiejętności mówienia z fonogestami można nauczyć się na kursach prowadzonych przez Polskie Stowarzyszenie Metody Fonogestów (kontakt: www.fonogesty.org ).

Zasada fonogestów:

• Podobnemu na ustach towarzyszy inne na dłoni.
• Samogłoskom towarzyszą ruchy dłoni w kierunku określonego punktu w pobliżu twarzy (lokacji).
• Spółgłoskom towarzyszą umowne układy palców.
• W czasie wymawiania sylaby dłoń przyjmuje układ właściwy dla spółgłoski i wykonuje ruch właściwy dla samogłoski.
• Wystarczy 5 lokacji i 8 układów palców, aby można było odróżnić wszystkie głoski polskie we wszystkich sylabach.