Ależ ja się krępuję! Oswoić wstyd. Karty pracy. 7-12 lat - Psychologia Dziecka - Angelika Szelągowska-Mironiuk

Ależ ja się krępuję! Oswoić wstyd to materiał przeznaczony do pracy z dziećmi w wieku 7-12 lat. Pracy nad WSTYDEM. Do wykorzystania przez:

• psychologów
• nauczycieli
• rodziców

Dziecko może wykonywać wszystkie ćwiczenia samodzielnie, ważne jest, żeby były one później omówione wspólnie z osobą dorosłą.

Materiał został opracowany od strony merytorycznej przez psychoterapeutkę Angelikę Szelągowską-Mironiuk, od strony graficznej przez Olę Włodarską, która przygotowała spójną, atrakcyjną szatę graficzną, zilustrowała wybrane ćwiczenia autorskimi ilustracjami.

Ze wstępu (do wydania w formie e-booka):
Mam na imię Angelika i jestem psycholożką oraz psychoterapeutką. To oznacza, że w swojej pracy pomagam ludziom radzić sobie ze swoimi uczuciami. Skoro zainteresował Cię ten e-book, to może oznaczać, że masz w sobie ciekawość własnych emocji, że chcesz zrozumieć uczucia, które czasami się w Tobie pojawiają. Jeśli tak jest, to niezwykle cenne – zrozumienie samego siebie ułatwia nam radzenie sobie w najróżniejszych życiowych sytuacjach. A może sięgnąłeś po tego e-booka z innego powodu – ktoś zasugerował, że może Ci on pomóc odnaleźć się w sytuacjach, w których się wstydzisz. To też jest w porządku – umiejętność korzystania z rad innych jest cennym zasobem. Niezależnie od okoliczności naszego „zapoznania” zapraszam Cię w podróż, której celem będzie zrozumienie wstydu – także tego, który czasami odczuwany niezwykle silnie. Nie sprawię za pomocą tego e-booka, że przestaniesz się wstydzić – i wcale nie chcę tego robić. Ale postaram się Ci pomóc ten wstyd oswoić. Mam nadzieję, że wykonanie ćwiczeń z tego e-booka pozwoli Ci lepiej poznać i zrozumieć swoje emocje i reakcje.

Oswoić wstyd - Karty pracy

Spis treści

1. Wstęp
2. Kim jestem – jaki jestem?
3. Określam siłę wstydu
4. Wstyd – emocja, którą przeżywamy przy innych
5. Mapa zawstydzonego ciała
6. Wstyd a poczucie winy
7. Zawstydzanie to rodzaj przemocy
8. Wybaczam sobie błędy
9. Obserwacja siebie, uważność na ciało
10. Błędne koło wstydu
11. Pozycja w grupie a wstyd
12. Działanie może złagodzić wstyd
13. Przekaz wstydu w rodzinie
14. Tworzymy komiks o wstydzie
15. Wstyd – istota do oswojenia
16. Metaemocje, czyli nie zawstydzać wstydem
17. Wsparcie w doświadczaniu wstydu
18. Mów do siebie łagodnie
19. Moja lista chwały
20. Różne rodzaje wstydu
21. Kiedy wstyd jest nie do zniesienia…

Wstyd u dzieci w wieku 7-12 lat

Wstyd jest naturalnym uczuciem występującym u ludzi w różnym wieku, w tym u dzieci w wieku 7-12 lat. W tym okresie życia dzieci zaczynają rozumieć i przyswajać normy społeczne oraz oczekiwania dotyczące zachowań. Wstyd może być spowodowany różnymi sytuacjami, takimi jak:

1. Niedotrzymanie standardów. Dzieci mogą odczuwać wstyd, gdy nie spełniają oczekiwań rówieśników, nauczycieli, rodziców lub innych osób dorosłych. To może dotyczyć zarówno umiejętności szkolnych, jak i sportowych czy artystycznych.
2. Nieumiejętność radzenia sobie w sytuacjach społecznych. Dzieci uczą się, jak funkcjonować w grupie rówieśniczej, i mogą odczuwać wstyd, gdy popełniają gafy społeczne, nie wiedzą, jak się zachować, lub nie potrafią nawiązać przyjaźni.
3. Wygląd zewnętrzny. Dzieci mogą zacząć porównywać się z innymi pod względem wyglądu. Wstyd może pojawić się, gdy dziecko uważa, że wygląda inaczej niż jego rówieśnicy lub nie spełnia społecznych standardów piękna.
4. Doświadczenie upokorzenia. Dzieci mogą odczuwać wstyd, gdy są wyśmiane, upokorzone lub wykpiwane przez rówieśników lub dorosłych.
5. Problemy związane z intymnością. W wieku 7-12 lat dzieci mogą zaczynać odczuwać wstyd związany z rosnącym ciałem, zmianami doświadczanymi podczas dojrzewania lub kwestiami związanymi z płcią i intymnością.

Aby pomóc dziecku radzić sobie z uczuciem wstydu, warto:

1. Zachęcać do otwartego wyrażania uczuć. Pomóż dziecku nazywać i wyrażać uczucia, takie jak wstyd, smutek czy złość, aby lepiej zrozumieć i przetworzyć swoje emocje.
2. Działać wspierająco. Wykazuj zrozumienie i empatię wobec uczuć dziecka, nawet jeśli wydają się one trywialne.
3. Uczyć asertywności. Pomóż dziecku nabyć umiejętności asertywne, aby mogło radzić sobie w trudnych sytuacjach społecznych.
4. Uczyć radzenia sobie ze stresem. Naucz dziecko technik radzenia sobie ze stresem, takich jak głębokie oddychanie, relaksacja mięśni czy medytacja. Pomogą one złagodzić uczucie wstydu i napięcia.
5. Budować pewność siebie u dziecka. Wspieraj i wzmacniaj pewność siebie dziecka poprzez zachęcanie do próbowania nowych rzeczy, chwalenie za wysiłek i uczestnictwo w różnych aktywnościach, w których może odnaleźć swoje mocne strony.
6. Pracować nad umiejętnościami społecznymi. Wspieraj rozwój umiejętności społecznych dziecka, takich jak nawiązywanie przyjaźni, radzenie sobie z konfliktami i czytanie emocji innych osób.
7. Rozwijać zdolności radzenia sobie z porażką. Uczyń porażki częścią procesu uczenia się, ucząc dziecko, że błędy są naturalne i że można się z nich uczyć. Pomóż mu zdobyć umiejętności potrzebne do radzenia sobie z trudnymi sytuacjami.
8. Zachęcać do samodzielnego rozwiązywania problemów. Pomóż dziecku zrozumieć, że samo może znaleźć rozwiązanie problemu, zachęcając je do myślenia i podejmowania prób rozwiązania sytuacji.
9. Tworzyć bezpieczne środowisko. Upewnij się, że dziecko ma w swoim otoczeniu osoby, które go wspierają i które potrafią zrozumieć jego uczucia. Twórz środowisko, w którym będzie się czuć bezpiecznie, aby wyrazić swoje uczucia i przeżyć wstyd.
10. Poszukać pomocy specjalisty. Jeśli uczucie wstydu utrudnia normalne funkcjonowanie dziecka, warto rozważyć pomoc psychologa.

Wstyd a nieśmiałość

Wstyd i nieśmiałość to dwa różne, ale powiązane ze sobą uczucia, które mogą występować w życiu dziecka.

Wstyd jest uczuciem, które wynika z poczucia, że nie spełniamy oczekiwań innych lub naruszamy normy społeczne. Wstyd może być wywołany przez sytuacje, w których dziecko odczuwa, że popełniło błąd, zawiodło innych lub zostało wyśmiane.

Nieśmiałość jest cechą charakteru, która objawia się nieśmiałym, powściągliwym lub ostrożnym zachowaniem w kontaktach z innymi ludźmi. Nieśmiałe dzieci mogą unikać sytuacji społecznych, mieć trudności z nawiązywaniem przyjaźni, a także odczuwać niepokój lub dyskomfort w obecności rówieśników.

• Dzieci, które często odczuwają wstyd, mogą stać się nieśmiałe, gdyż obawiają się popełnienia błędu lub naruszenia norm społecznych.
• Nieśmiałe dzieci mogą być bardziej podatne na odczuwanie wstydu, gdyż mają niższe poczucie własnej wartości i są bardziej wrażliwe na krytykę.

Angelika Szelągowska-Mironiuk

Psycholożka, psychoterapeutka, polonistka. Ukończyła czteroletni kurs psychoterapii w Ośrodku Szkoleń Systemowych w Krakowie. Prowadzi terapię rodzin, par oraz pacjentów indywidualnych. Pracuje w nurcie systemowym.